SLOTANALYSE: 'Hollandse Nieuwe is het nieuwe Holland'

Door Ilrish Kensenhuis

Schrijvers Omar Dahmani en Ger van Veen delen de toneelschrijfprijs op de elfde editie van het Hollandse Nieuwe Festival. Een festival dat theaterproductiehuis MC om het jaar organiseert. Saillant detail; Omar is 19 jaar, is van Marokkaanse komaf en verwierf in zijn woonplaats Amsterdam en omstreken naamsbekendheid als upcoming rapvirtuoos.
Ger van Veen beweegt zich ruim twintig jaar in het schrijversvak, schreef veel journalistiek materiaal, is van origine Nederlands en is vergeleken met zijn opponent de senior van dit stel te noemen. Zo op het eerste gezicht lijken deze mensen niets of nauwelijks iets met elkaar te maken te hebben. Maar ondanks al deze verschillen lukt het MC om mensen zoals Omar en Ger in één context samen te brengen. Hoe komt deze cross-over tussen mensen met verschillende achtergronden, afkomstig uit verschillende culturen en werkend met een verscheidenheid aan disciplines tot stand? En waarom is MC dé plek hiervoor.

Hollandse Nieuwe is een festival dat nieuwe talentvolle schrijvers en makers de kans biedt om zich met hun concepten in de kijker te spelen en op deze manier kans te maken op de Hollandse Nieuwe toneelschrijf-of makersprijs; een prijs waarmee zij hun eenakter of presentatie onder professionele begeleiding van MC verder kunnen ontwikkelen.
De winnende eenakters en/of presentaties worden door MC in productie genomen. Maar ook de eenakters en presentaties die niet in de prijzen vallen hebben kans om elders doorontwikkeld te worden.

De roots van het festival liggen bij Theater Cosmic en het festival was lange tijd enkel gericht op (nieuwe) toneelschrijvers. Door de fusie tussen Cosmic Theater en Made in da Shade tot MC heeft Hollandse Nieuwe een metamorfose ondergaan. Zo is er nu naast plek voor schrijvers ook plek voor (nieuwe) theatermakers en krijgen ook makers van buiten Nederland de gelegenheid om hun werk op het festival te presenteren.
De uit Groot – Brittannië afkomstige en net afgestudeerde Lasana Shabazz maakte tijdens de elfde editie van het festival vele tongen los met zijn eenakter 'Coontown' waarin hij de materie Blackface op geheel eigen wijze etaleerde. Een koppeling naar de huidige Nederlandse samenleving was snel gemaakt. Maar ook Tjon Rockon verlegde grenzen en maakte een eenakter genaamd 'Double Dong' waarin hij homoseksualiteit binnen de HipHopcultuur belicht. Een onderwerp dat leeft, maar vaak onbesproken bleef. Het gebruik van dans en muziek werd ook in deze eenakters niet geschuwd. Beide heren legden met de door hun gekozen onderwerpen niet alleen hun vinger op een zere plek maar sloten ook naadloos aan bij hetgeen waar MC voor staat; multicultureel, multidisciplinair en nu.

Hollandse nieuwe is echter geen plek waar schrijvers en makers met een kleurtje kansen wordt gegeven om hun kleur, maar juist een plek waar ze dingen kunnen uitproberen die op andere plekken en in een andere context (misschien) niet of anders worden begrepen*. MC brengt schrijvers en makers bij elkaar en door hen de gelegenheid te bieden om samen te werken met een grote verscheidenheid van mensen ontstaan er baanbrekende producten. De inbreng, begeleiding en participatie van professionele acteurs en regisseurs, die zowel in theater, televisie of film hun sporen hebben verdiend voegt een extra dimensie toe aan tot welke hoogte een uit te werken idee kan stijgen. Tegelijkertijd zorgt dit gegeven ook voor eenheid en aangezien iedereen vanuit hetzelfde punt vertrekt behoudt het festival ook haar kracht; de schrijver of de maker staat ten alle tijde centraal. Een concept waar lef voor nodig is en waarin geen plaats is voor egotripperij.


MC heeft met Hollandse Nieuwe een festival in handen dat dienstbaar is aan de vraag die (nieuwe)makers, jong en oud, zwart en wit hebben naar een platform waarbinnen zij hun ideeën kunnen werken. Door de focus te verleggen naar de mogelijkheden van een idee in plaats van het resultaat van een (eerste) uitwerking kunnen schrijvers en makers langer theatraal blijven dromen. Door de zorgvuldigheid waarmee MC de schrijvers en makers selecteert en vervolgens begeleidt waarborgt men de kwaliteit en waakt men ervoor 'the bigger picture' uit het oog te verliezen; als theaterproductiehuis een kloppend hart zijn en blijven dat te alle tijde beïnvloed blijft door de tijd, ontwikkelingen en het moment.

Nb: Zin met quote van scenarioschrijver en regisseur Maarten van Hinte (*) quote uit kennismakingsgesprek 17 oktober 2009.
de HN11'09 dagkrant DAG 1 t/m 4.'Dit is theater – Jesse Goossens.